Daimler krizini mükemmel yönetiyor
04 NİSAN 2010
İş ve iletişim yönetimiyle yakından ilgilenenler için dün gazetelerde mükemmel bir örnek vardı. Haberin özü şuydu…
Mercedes, Jaguar ve Crysler’in yanı sıra birçok marka ve kuruluşla iş ilişkisi bulunan Daimler firmasının pek çok ülkede (bu arada Türkiye’de de) rüşvet dağıtmış olduğu tespit edilmiş… Bizde hayli yabancı olan, ABD’de ise sıklıkla başvurulan bir uygulama devreye sokulmuş; Daimler suçunu kabullenerek anlaşma yoluna gitmiş.
Çeşitli dersler çıkarabilmek adına haberin basın organlarımızdan birkaçında dün veriliş tarzını analiz edebilmek için kupürleri kesip yan yana koydum…
Aynı şeyi üniversitedeki veya şirketlerin iletişim departmanlarındaki ‘bireysel gelişim’ programlarında da yapmakta yarar olabilir. Durum şu:
Sabah: Ekonomi sayfası (7. Sayfa) üstte. Mürekkep payı: Yaklaşık 28 cm x 26 cm = 728 cm2. Başlıklar şöyle: “Daimler rüşveti kabul etti. 185 Milyon $’lık Örtü. Daimler Türkiye dahil 22, ülkede rüşvet verdiğini kabul etti ve 185 milyon $’lık cezayı ödemeye razı oldu. Böylece dosya kapandı.” Ara başlık: “45 Çalışanı işten attı”… Bir kutu: “Eski çalışanı ihbar etti.” Diğer bir kutu: “10 yılda 56 milyon $ rüşvet dağıtmış.” Başka bir kutu: “Türkiye’de Bayan x’e zarfta para verildi.” … Resimaltı başlığı: “Dersimizi aldık”… Büyükçe bir resim: Bisikletin üstünde Yön. K. Bşk. Dieter Zetsche…
Hürriyet: Ekonomi bölümü. 17. Sayfa. Üst sağ köşe. Mürekkep payı: 28 cm x 12 = 336 cm2… (sabah’ın yarısından az) Başlık: “Daimlerin rüşvetle mücadelesinde denetimi FBI eski başkanı yapacak”. Ortada FBI Eski Başkanı Louis Freeh’in resmi. Haber, girişinde Daimler’in suçlamaları kabul ederek anlaşma yoluna gittiği belirtildikten sonra haber aynen şöyle sürdürülmüş:
“Bugüne kadar rüşvete bulaştığı gerekçesiyle 45 çalışanı ile yollarını ayıran Daimler Yönetim Kurulu Başkanı Dieter Zetsche, konu ile ilgili olarak ‘Deneyimlerimizden çok şey öğrendik’ dedi.
Bugün daha iyi ve güçlü bir şirket olduklarını belirten Zetsche, en yüksek uyum standartlarını sağlamak için ellerinden gelen her şeyi yapmaya devam edeceklerini söyledi.
… Yargıç Richard Leon, finansal anlaşmanın ‘sadece bir çözüm’ olduğunu belirtti. Leon, şirketin geçmişteki sorunları çözmek için doğru adımlar attığını belirtti. Savcı John Darden de Daimler’in ‘mükemmel işbirliği gösterdiğini’ ifade etti. Darden, ‘Şirket kendi evini temizlemek için çaba gösterdi. Bu Daimler’in zihninde ciddi bir değişimi gösteriyor. Bu saygıyı hak ediyor’ dedi.”
Ayrıca bir de kutu var. Orada da ABD yasal makamlarının ‘iddiaları’ dile getirilmiş.
Yeni Şafak: Birinci sayfadan anons girmiş 5 x 6 = 30 cm2 (Hürriyet’in 10’da biri, Sabah’ın 25’te biri): “Daimler rüşveti kabul etti.” Birinci sayfada ve içeride (15.’inci sayfa, Mürekkep payı 13 x 8 = 104 cm2 Sabah’ın 7’de biri) kullanılan ifadeler şöyle: “Daimler suçunu itiraf etti. Şirket ABD’de açılan davalar için 185 milyon $ ödeyecek. Denetimi FBI yapacak…”, “Türkiye de dahil 22 ülkede patlak veren rüşvet skandalından yargılanan Alman otomobil devi”…
Haber Türk: Ekonomi İlavesinde, 7 sayfanın altında, Finans Hattı adlı bölümde yan yana verilen 6 küçük haberden biri. Mürekkep payı: 6 x 7 = 42 cm2… Sabah’ın yaklaşık 20’de biri) Başlık: “185 milyon ödeyecek”… “Daimler rüşvet skandalıyla ilgili dosyayı kapamak için ABD Adalet Bakanlığı ve Amerikan SPK’sına 185 milyon $ ödemeyi kabul etti… Savcı John Darden Alman Daimler’in ‘mükemmel işbirliği gösterdiğini’ belirterek şirketin saygıyı hak ettiğini dile getirdi…”
Daimler herhalde en çok bu haberi sevmiş olmalı…
Akşam: Bizim gazete haberi hiç görmemiş ve kullanmamış. Bence en ilginç tavrı sergileyen yayın organı da o... ‘Atlamış’ olarak da değerlendirilebilir, ‘Akıllılık etmiş, yönlendirilmeyi kabullenmemiş, bekle gör stratejisi izlemiş, sazanlık etmemiş, aşağı tükürse sakal yukarı tükürse bıyık durumu yaratmak istememiş” olarak da…
Bu olaydan hangi dersler çıkar? Şu dersler, efendim:
1. Daimler ciddi bir kriz içindedir. Bu krizi, haberin medyaya sızmasını sağlamak için güçlü bir reklam veren olarak reklam ajanslarının gazete yönetimleri üzerinde baskı kurmalarını sağlayarak haberin yayılmasını engelleme yoluna gitmemekte, medyayı bizzat kendisi bilgilendirmekte ve ‘krizini yönetmektedir’…
2. Daimler bu krizi mükemmele yakın bir akıl ve beceriyle ‘yönetmektedir’…
3. ‘Siyasi doğruculuk’ (political coorectness) ve ‘kamu diplomasisi’ için süper bir örnektir…
4. “İtibarın yüksekse ve bugüne kadar onu adam gibi yönetmişsen, krizleri daha kolay atatırsın” ilkesi bir kez daha doğrulanmıştır…
5. Daimler’in Türkiye’de rüşvet verdiğini kabullendiği kişi ve kuruluşlar henüz medya tarafından ilgi odağın alınmamışlardır… Habere ayrılan mürekkep payında çeşitli gazetelerin yaklaşımındaki farklılıkların da gösterdiği gibi, medya ve kamuoyu o kadar çok başka şeylerle meşguldür ki, Daimler bu krizi en azından Türkiye açısından sıfıra yakın hasarla, yani araç satışlarında azalma olmadan, atlatacaktır…
Mercedes, Jaguar ve Crysler’in yanı sıra birçok marka ve kuruluşla iş ilişkisi bulunan Daimler firmasının pek çok ülkede (bu arada Türkiye’de de) rüşvet dağıtmış olduğu tespit edilmiş… Bizde hayli yabancı olan, ABD’de ise sıklıkla başvurulan bir uygulama devreye sokulmuş; Daimler suçunu kabullenerek anlaşma yoluna gitmiş.
Çeşitli dersler çıkarabilmek adına haberin basın organlarımızdan birkaçında dün veriliş tarzını analiz edebilmek için kupürleri kesip yan yana koydum…
Aynı şeyi üniversitedeki veya şirketlerin iletişim departmanlarındaki ‘bireysel gelişim’ programlarında da yapmakta yarar olabilir. Durum şu:
Sabah: Ekonomi sayfası (7. Sayfa) üstte. Mürekkep payı: Yaklaşık 28 cm x 26 cm = 728 cm2. Başlıklar şöyle: “Daimler rüşveti kabul etti. 185 Milyon $’lık Örtü. Daimler Türkiye dahil 22, ülkede rüşvet verdiğini kabul etti ve 185 milyon $’lık cezayı ödemeye razı oldu. Böylece dosya kapandı.” Ara başlık: “45 Çalışanı işten attı”… Bir kutu: “Eski çalışanı ihbar etti.” Diğer bir kutu: “10 yılda 56 milyon $ rüşvet dağıtmış.” Başka bir kutu: “Türkiye’de Bayan x’e zarfta para verildi.” … Resimaltı başlığı: “Dersimizi aldık”… Büyükçe bir resim: Bisikletin üstünde Yön. K. Bşk. Dieter Zetsche…
Hürriyet: Ekonomi bölümü. 17. Sayfa. Üst sağ köşe. Mürekkep payı: 28 cm x 12 = 336 cm2… (sabah’ın yarısından az) Başlık: “Daimlerin rüşvetle mücadelesinde denetimi FBI eski başkanı yapacak”. Ortada FBI Eski Başkanı Louis Freeh’in resmi. Haber, girişinde Daimler’in suçlamaları kabul ederek anlaşma yoluna gittiği belirtildikten sonra haber aynen şöyle sürdürülmüş:
“Bugüne kadar rüşvete bulaştığı gerekçesiyle 45 çalışanı ile yollarını ayıran Daimler Yönetim Kurulu Başkanı Dieter Zetsche, konu ile ilgili olarak ‘Deneyimlerimizden çok şey öğrendik’ dedi.
Bugün daha iyi ve güçlü bir şirket olduklarını belirten Zetsche, en yüksek uyum standartlarını sağlamak için ellerinden gelen her şeyi yapmaya devam edeceklerini söyledi.
… Yargıç Richard Leon, finansal anlaşmanın ‘sadece bir çözüm’ olduğunu belirtti. Leon, şirketin geçmişteki sorunları çözmek için doğru adımlar attığını belirtti. Savcı John Darden de Daimler’in ‘mükemmel işbirliği gösterdiğini’ ifade etti. Darden, ‘Şirket kendi evini temizlemek için çaba gösterdi. Bu Daimler’in zihninde ciddi bir değişimi gösteriyor. Bu saygıyı hak ediyor’ dedi.”
Ayrıca bir de kutu var. Orada da ABD yasal makamlarının ‘iddiaları’ dile getirilmiş.
Yeni Şafak: Birinci sayfadan anons girmiş 5 x 6 = 30 cm2 (Hürriyet’in 10’da biri, Sabah’ın 25’te biri): “Daimler rüşveti kabul etti.” Birinci sayfada ve içeride (15.’inci sayfa, Mürekkep payı 13 x 8 = 104 cm2 Sabah’ın 7’de biri) kullanılan ifadeler şöyle: “Daimler suçunu itiraf etti. Şirket ABD’de açılan davalar için 185 milyon $ ödeyecek. Denetimi FBI yapacak…”, “Türkiye de dahil 22 ülkede patlak veren rüşvet skandalından yargılanan Alman otomobil devi”…
Haber Türk: Ekonomi İlavesinde, 7 sayfanın altında, Finans Hattı adlı bölümde yan yana verilen 6 küçük haberden biri. Mürekkep payı: 6 x 7 = 42 cm2… Sabah’ın yaklaşık 20’de biri) Başlık: “185 milyon ödeyecek”… “Daimler rüşvet skandalıyla ilgili dosyayı kapamak için ABD Adalet Bakanlığı ve Amerikan SPK’sına 185 milyon $ ödemeyi kabul etti… Savcı John Darden Alman Daimler’in ‘mükemmel işbirliği gösterdiğini’ belirterek şirketin saygıyı hak ettiğini dile getirdi…”
Daimler herhalde en çok bu haberi sevmiş olmalı…
Akşam: Bizim gazete haberi hiç görmemiş ve kullanmamış. Bence en ilginç tavrı sergileyen yayın organı da o... ‘Atlamış’ olarak da değerlendirilebilir, ‘Akıllılık etmiş, yönlendirilmeyi kabullenmemiş, bekle gör stratejisi izlemiş, sazanlık etmemiş, aşağı tükürse sakal yukarı tükürse bıyık durumu yaratmak istememiş” olarak da…
Bu olaydan hangi dersler çıkar? Şu dersler, efendim:
1. Daimler ciddi bir kriz içindedir. Bu krizi, haberin medyaya sızmasını sağlamak için güçlü bir reklam veren olarak reklam ajanslarının gazete yönetimleri üzerinde baskı kurmalarını sağlayarak haberin yayılmasını engelleme yoluna gitmemekte, medyayı bizzat kendisi bilgilendirmekte ve ‘krizini yönetmektedir’…
2. Daimler bu krizi mükemmele yakın bir akıl ve beceriyle ‘yönetmektedir’…
3. ‘Siyasi doğruculuk’ (political coorectness) ve ‘kamu diplomasisi’ için süper bir örnektir…
4. “İtibarın yüksekse ve bugüne kadar onu adam gibi yönetmişsen, krizleri daha kolay atatırsın” ilkesi bir kez daha doğrulanmıştır…
5. Daimler’in Türkiye’de rüşvet verdiğini kabullendiği kişi ve kuruluşlar henüz medya tarafından ilgi odağın alınmamışlardır… Habere ayrılan mürekkep payında çeşitli gazetelerin yaklaşımındaki farklılıkların da gösterdiği gibi, medya ve kamuoyu o kadar çok başka şeylerle meşguldür ki, Daimler bu krizi en azından Türkiye açısından sıfıra yakın hasarla, yani araç satışlarında azalma olmadan, atlatacaktır…